Problemy z płynnością finansową przedsiębiorcy zawsze powoduje duże napięcie w jego relacjach z wierzycielami. Stąd dłużnik chcący skutecznie i sprawnie przeprowadzić restrukturyzację swojego biznesu nie powinien tracić żadnej okazji do zbudowania swojej wiarygodności, jako osoba rzeczywiście zainteresowana wyjściem z patowej sytuacji. Jedną z pierwszych okazji do tego jest formułowanie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Inicjatywa spoczywa w rękach dłużnika

W każdym z czterech postępowań restrukturyzacyjnych (o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego oraz sanacyjnego) dąży się przede wszystkim do uzdrowienia sytuacji finansowej przedsiębiorcy poprzez spłatę jego zobowiązań, na zasadach wypracowanych w układzie z wierzycielami. Właściwie w każdym z tych postępowań kluczowe znaczenie ma aktywność dłużnika, który powinien swoją postawą wykazać, że rzeczywiście chce i dąży do uregulowania wszystkich swoich zobowiązań. Stąd to dłużnik ma możliwość złożenia do sądu wniosku o rozpoczęcie restrukturyzacji, a czyniąc to powinien dopełnić wszystkich formalności związanych z prawidłowym przygotowaniem i uzasadnieniem wniosku. Te zaś zależą przede wszystkim od tego, które z postępowań restrukturyzacyjnych dłużnik chce zainicjować.

Jednak analizując wymagania, jakie stawia ustawodawca przed dłużnikiem zainteresowanym restrukturyzacją, można odnaleźć pewne wspólne punkty wniosków o rozpoczęcie każdego ze wskazanych powyżej postępowań. Przede wszystkim w grupie tej znajduje się konieczność wskazania wszystkich wierzytelności, jakie posiada dłużnik, wykaz wierzycieli z podaniem ich adresów zamieszkania bądź siedzib oraz danych dotyczących wysokości i terminu zapłaty wierzytelności przysługującej każdemu z nich. Poza tym dłużnik składając wniosek o ich rozpoczęcie musi przedstawić wstępny plan restrukturyzacyjny.

Wstępny plan restrukturyzacyjny musi zostać dobrze przemyślany

Zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym wstępny plan restrukturyzacyjny musi zawierać co najmniej analizę przyczyn trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika; wstępny opis i przegląd planowanych środków restrukturyzacyjnych i związanych z nimi kosztów oraz wstępny harmonogram wdrożenia środków restrukturyzacyjnych. Zarówno dbając o powodzenia w rozpoznaniu wniosku przez sąd, jak i o późniejszy przebieg postępowania warto odpowiednio dopracować ten dokument. W pierwszej jego części konieczna jest – odpowiednio pogłębiona – analiza przyczyn, które doprowadziły do zagrożenia niewypłacalnością. Chodzi tutaj o określenie błędnych decyzji biznesowych, czy czynników zewnętrznych, składających się na trudną sytuację przedsiębiorstwa, jak np. wzrosty cen surowców, problemy na rynku pracy, itp. Analiza ta jest o tyle ważna, że jej prawidłowe przeprowadzenie pozwala na identyfikację źródeł problemów przedsiębiorcy, a jednocześnie na wdrożenie odpowiednich przedsięwzięć naprawczych.

Stąd też badanie przyczyn trudności niejako naturalnie prowadzi do drugiej części wstępnego planu restrukturyzacyjnego, jakim jest opis i „wycena” zakładanych działań restrukturyzacyjnych. Właściwie paleta możliwości jest tu nieograniczona – a więc dłużnik może planować np. uzyskanie finansowania, czy sprzedaż części majątku. Ważne jest, aby działania te przystawały do zdiagnozowanych przyczyn trudności finansowych dłużnika. Poza tym trzeba pamiętać, że koszty restrukturyzacji nie powinny być nadmiernie wysokie, tak, aby nie poddać w wątpliwość celowości ratowania przedsiębiorcy.

Ostatnim elementem wstępnego planu restrukturyzacyjnego jest harmonogram wdrażania zaplanowanych środków naprawczych. Oczywiście wymaga on ustalenia przede wszystkim z charakterem tychże środków oraz ich „ceną”. Trudno oczekiwać, aby akceptację sądu znalazł plan, który co prawda zakłada poprawne metody wyjścia z kryzysu, jednak intensyfikacja ich kosztów może pogłębić trudności ekonomiczne. W każdym razie konstruując wstępny plan restrukturyzacji dłużnik powinien pamiętać, że jest to dla niego świetna okazja do zbudowania swojej wiarygodności. To z kolei z pewnością będzie procentowało w toku samej restrukturyzacji.

Doświadczenie kilkudziesięciu przeprowadzonych restrukturyzacji na bazie nowych przepisów prawa restrukturyzacyjnego pozwala stwierdzić, że sam dobrze napisany plan restrukturyzacyjny to nie wszystko. Ważny jest również odpowiedni poziom zaufania pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami, który na początku zawsze jest nadwyrężony, dlatego dłużnik powinien wykazywać daleko idące zaangażowanie w rozmowach z wierzycielami i przedstawianiu im planu restrukturyzacyjnego. Te rozmowy powinny sprowadzać się do przekonania wierzycieli, że program naprawczy firmy ma duże szanse powodzenia, dzięki czemu wierzyciele zostaną spłaceni w większym stopniu, niż gdyby doszło do upadłości przedsiębiorstwa.